współczesna poezja nowogrecka

Gospodyni

Athina Papadaki

Gospodyni

Godzina wytchnienia
ręce skrzyżowane na plonach.
Mąki odmierzyłam ile trzeba
ale wydałam się samej sobie nie wystarczająco słodka.
Nie mogło być przecież inaczej.
To jest moje życie, korytarz co
łączy sypialnię z salonem.
Coś więcej?
Nie ośmielam się powiedzieć.
Coś wsysa mnie zdradliwie,
ściany, jak Patriarchowie w bieli, wysławiają
moją pracę.
Gdy się pochylam
nie widzą,
że kiedy wyciskam szmatę
to moje łzy spływają ku ich korzeniom.

z tomu: Owieczka oparów (Αμνάδα των ατμών, 1983)

Klatka

Giorgos Lillis

Klatka

Żal mi tej mojej papugi
ten dumny ptak
zgnieciony w klatce
zapomnieć miał deszczowe
lasy Amazonii
i beznadziejnie próbuje
za kawałek melona
nauczyć się mówić
ludzkim głosem

Podziwiam moją papugę
zdaje się że z czasem
postanowiła dać za wygraną
przyzwyczaiła się do klatki
zgrywając codziennie
kapusia
za kawałek melona
tak bracie, za kawałek melona.

_{z tomu: “Człowiek czołg”, 2017, tłum: Leszek Paul}

Telefon z okazji czterdziestych urodzin

Giorgos Lillis

Telefon z okazji czterdziestych urodzin

Tak mamo, jem
zęby myję, nie martw się
kiedy jest zimno noszę ciepłe palto.
Mamo, sorry, to nie problem
pogoda czy złe odżywianie.
Słyszysz mnie? Gdzie indziej jest problem.
Piętnaście tysięcy dni jestem już na ziemi
i jeszcze się docieram.

_{z tomu: “Człowiek czołg”, 2017, tłum: Leszek Paul}

Wielkanoc pewnych dziewcząt którymi byłam

Aristea Papaleksandrou

Wielkanoc pewnych dziewcząt którymi byłam

Wieli Post
Wstrzemięźliwość od mięsa, jaj i
wszelkich darów ciała
Czwartek Piątek: bez oliwy
Ostatni tydzień Wielki tydzień: jak wyżej
Aczkolwiek oliwka bez oliwy wzbroniona nie jest
Owoce morza dozwolone z wyjątkiem ryb
Na efekty uboczne uważać trzeba
Wydają ciało na męskie bałamuctwo
Żadnego filozofowania żadnych niedorzeczności
Lepiej nic nie mów
Lepiej w domu sama
Lepiej wręcz byś nie oddychała
To jest właśnie posłuszeństwo, skromność i uległość
I gdy przyjdziesz wiosno lubieżna
Będę z tobą wojować
Z połową swoich znajomych się pożrę
Opoka za nic postu nie złamię
Dam radę

_{z tomu „Ptaszki śpiewające”, 2008, tłum.: Leszek Paul}

POWOJENNA GRECJA

Giorgos Lillis

POWOJENNA GRECJA

stary Tzimis wrócił z wojny
z kulą w prawym ramieniu
ale nie dał za wygraną
ożenił się, zrobił dzieci
orał i siał co roku
a gdy zobaczył że to wszystko na nic
wyemigrował do Hamburga
banany rozładowywać w porcie
dwanaście godzin dziennie
mimo że bolało go ramię
a w nocy jęczał
stary Tzimis był twardą sztuką
nie dał za wygraną
z pieniędzy które wysłał
wykarmił rodzinę
wykształcił dzieci
od lat widuję go w kafenio
w tej samej wytartej marynarce z tą samą laską
stary Tzimis który zmarnował
najlepsze lata swojego życia
taszcząc banany
by wychować te dzieci
które ani razu nie zadzwonią
i z jego żoną od ośmiu lat nieżyjącą
stary Tzimis który śni o łąkach
tak, o łąkach
pełnych maków

_{z tomu: “Człowiek czołg”, 2017, tłum: Leszek Paul}

Korzeń życia

Dora Kaskali

Korzeń życia

Nie wiedziałam, co powiedzieć
mężczyźnie, który siedział
patrząc jak jego ręce płoną.
Pożegnałam się z dziećmi
bo jutro miałyby dorosnąć,
ich łóżka byłyby wypełnione
bladymi pragnieniami, które bym
sprzedała, bym sprzedała.
Cisza posiadła
kąty domu
i tkała,
tkała nie bacząc na to że ją zdzieram
morderczymi cytatami.
Werdykt wyrastał
na drzewach ciągnącej się wiosny.
Na nieuchronne żniwa
czekali przed lustrem.
Moje rolety patrzyły
na ciebie, na szarzejące ciało twoje
które banały rozwodniło o szczęściu.
I rozlał się ferwor
w pustych niszach dnia.
Byłeś korzeniem życia,
nieobecny.

Byłeś tym absurdem
co przywróciłby świat.

_{z tomu “Byś miał na czym spocząć”, 2018, tłum.: Leszek Paul}

Babel

Giorgos Lillis

Babel

Wydzieram z Hadesu swą świetlistą postać
opór stawiając ciemności.
Na mentalnym placu, gdzie giganci ze stali
z mewami w biel przyodzianymi walczą bez sojuszu,
nieustannie jednak wyręczając stracony czas;
płacąc za to całe larum wystawności i głuszy
każdym razem odmienną cenę.
Ważę się krewkim czasem porzucając w połowie
materialny wymiar miejsca, nim odzieje mnie
swym wykluczającym milczeniem, odbijając
wieczne niebo
które nie dementuje najmniejszej aberracji rozkładu.

_{z tomu: “Niewielki testament”, 2012, tłum: Leszek Paul}

Giorgos Lillis

Giorgos Lillis (Γιώργος Λίλλης) urodził się w 1974 w Bielefeld w Niemczech. W 1975 cała rodzina wraz z jednorocznym Jerzym przeniosła się do Aten a następnie do Agrinio. W 1996 powrócił do Niemiec gdzie obecnie żyje, pisze i pracuje. Zadebiutował w tym samym roku tomem „Skóra nocy”. Trzeci tom wierszy z roku 2003 „W ciemności zawieszony” uznany został za jeden z najlepszych tomów poetyckich roku. Obok 5 tomów poezji, ostatni z roku 2017 „Człowiek czołg”, jest autorem powieści, książki dla dzieci, napisanej specjalnie dla córki oraz licznych tłumaczeń; między innymi Wiesławy Szymborskiej i Dursa Grünbeina. Zajmuje się również krytyką literacką. Wiersze jego zostały przetłumaczone na niemiecki, angielski, francuski i po raz pierwszy po polsku.

Uciekinierka

Aristea Papaleksandrou

Uciekinierka

(Ulica Stadiou)

_{…głoś Muzo wielce…}

Znam ją tę nieznajomą
Po świetle co rozściela
jej czarna suknia

Powiedziałabym na odwrót
to ona mnie zna
Czuję jak chodzi za mną
od czasu gdy z trudem powietrze łapiąc
tułałam się po mieście
I słyszałam jakby z daleka
jej ciszę w moim uchu:
„Niema rywalka sunie
chyżo po Stadiou”

Niema rywalka ja
I wyrasta przede mną

Piękna świeża cisza
Zna mnie i ja ją znam
Ja i ona
bezcielesna
w czarnej mojej sukni

Zdaje się że chce mi coś powiedzieć
Pożera mnie by mnie karmić
Słodko wnika w moje jest

Żywię ją i ona mnie żywi.

_{z tomu „Mija nas”, 2015, tłum.: Leszek Paul}

Druga noc

Veroniki Dalakoura

Druga noc

Oto i godzina co zagniata swój chleb na drożdżach rany. Z niej czerpie swoją moc; ma wigor błąkających się skażonych. Zmierzają do ojczyzny jezior, gdy gwiazda zacierając swą orbitę tyluż mieszkańców piekła ma do przyodziania…
_____Oto i twarze z karbami na krtani. To stąd kiedyś wyruszały zaprzęgnięte w konie pługi ciągnące młyny. To tu kiedyś zasypiały – nocami bezsenne – lata lepiąc zimy.
_____Kiedyś i my, zastygli z natury, zgrubnie głosiliśmy chwałę ciała.
Dobrze grana farsa; żniwuje osty, dzwoneczkom arlekina wierzy. W maskach szuka ratunku, błoto na nogach pierwszego tancerza pozostawia. A jednak bardziej od maski puste jest
_____milczenie płodów wrzasku.

_{z tomu: “Kapadocjanie”, 2020, tłum.: Leszek Paul}