Festyn

Dimitra Ch. Christodoulou

Festyn

Z głową ciężką od mądrości,
Celów osiągniętych, nieświeżych
I pamięci o muzyce jednej z tych
Co rozpalają w błękitne noce
Wychyliłam się przez okno,
By zobaczyć swój powszechny pogrzeb.

Ławki rozstawione wzdłuż całej alei.
Kandyzowane owoce, kadzidła,
Plastikowe zabawki i małe wota.
Za nimi straganiarze z uśmiechem
Jakby ich nagły ból żebra przeszył.
Monetami ciężkimi jak z ołowiu
Klienci silą się płacić.
Taszczą je spocone małolaty,
A mój anioł hojnie rozdaje im kieszonkowe.

Koniec końcem, oto i ja z moim konikiem!
Jakże mi do twarzy w tej gwiezdnej sukience!
W życiu nie byłam ładna a jednak teraz
Księżyc przy mnie blednie.

Tłum smutnych świętujących
Podąża w rytmie kapeli
Do chwili gdy zamykam okno
I w strzępach światła pierzchnie
Liżąc karmelowe jabłka.

Teraz mogę pochylić się nad kartkami,
By pisać teksty takie jak te: Płonne.

z tomu: “Nadmorska osada”, 2017, tłum.: Leszek Paul

Właściwy prezent

Dimitra Ch. Christodoulou

Właściwy prezent

Z resztkami po kiepskim samopoczuciu,
Bądź po ciężkiej strawie w żołądku,
Wlokę swoje kroki przez ogród wieczorem
Na tych cesarskich pantoflach,
Prezent od przyjaciela który już nie żyje.

Luksusu nie kocham.
Lecz nie wypada by został bez odpłaty
Nawet najbardziej nietrafny gest miłości.
Tak więc, niech w taką noc człapią
I jedwabne po trawie.
Każda moja stopa trumienka
Czule dotyka ziemi która go posiada
Pukając do niego dyskretnie do drzwi.
Kiedy mi otworzy, będziemy i on i ja
Skromnie ubrani w wołanie syczki.

z tomu: “Nadmorska osada”, 2017, tłum.: Leszek Paul

Lobotomia

Dimitra Ch. Christodoulou

Lobotomia

Jutro spotkają się dwaj chłopcy.
Spór zakończą ostatecznie
W jakiejś ruderze z czerwonego błota.
Każdy z nich już ma w oczach
Dekapitację kotki.
Lecz dziś wieczorem łączą się skuleni
W ramionach próżnej Mary.
Zamglony księżyc ją zasmuca
I, z westchnieniem, im ulega.

Jeśli żyć będą, co najwyżej staną się mężczyznami.
Z pieniędzmi lub bez. Może kochać zwierzęta będą.
Spożywać tradycyjny posiłek
W domu pełnym hałasów niewiadomego pochodzenia.
Z hemoroidami i strapioną żoną.
Lśnić nad szklankami księżyc tak długo będzie
Aż udomowi się kompletne surowe dojrzewanie
Jak ten zastrzelony jastrząb wypchany
Z rozpostartymi skrzydłami.

z tomu: “Nadmorska osada”, 2017, tłum.: Leszek Paul

Szlachetna nawigacja

Dimitra Ch. Christodoulou

Szlachetna nawigacja

Któż ma siłę by nas ukarać
Gdy z miłością dbamy o naszą duszę?
Lament nie ma tupetu wieczności.
Gaśnie i on znużonym westchnieniem.
Możemy, mówię, zrzec się całunu.
Nie przystoi pulsującemu ciału.
Zawsze płynie jakiś okręcik na otwartych wodach
Nawet jeśli to tylko jego wspomnienie,
Tyle obrazów piętrzy się w śmierci,
Taka supremacja zasobu myśli.
Nawet swój grób opuścić potrafi
Jakaś żaglóweczka,
Żadne widmo łódź rybacka,
Kiedyś ona płynąc po czerwonym niebie
Wzbudzała zachwyt
Dodajmy jej jeszcze jakiś czas nieśmiertelności,
Dziś wieczorem morze ze swą tytaniczną ciszą
Zsumuje chaos i przyjaźń.
Oddycha jak pierś dziecka
Które zasnęło pod tamaryszkiem
Może i słońce gdy dogorywa
Powstrzyma każde porzucenie.
Chwalebna będzie praktyka morska
Która wypływa omijając śmierć.

z tomu: “Szlachetna nawigacja”, 2021, tłum.: Leszek Paul

Przyjęcia

Dimitra Ch. Christodoulou

Przyjęcia

Zawstydzona zapukała noc do moich drzwi
Goniona jakby przez złodziei.
Powodu nie miałam, by odmówić schronienia
Bezbronnemu stworzeniu.
Weszła. Gwałtownie na zewnątrz zaświtało
Białym światłem sali operacyjnej.

Tak nauczono mnie podejmować koniec.
Jako współistnienie, jako akt dobroci
W stosunku do gonionej kobiety.
Stoi na skraju życia, które mi pozostało
Zawinięta w swoje ciężkie kołdry.
Nie żąda, nie potępia, nie wyznaje.
Częściej przyjmuje z moich rąk
Zamiast jedzenia bukiet stokrotek.
Kiedy myję okna, odnajduję je
Nakreślone tchnienie oddechu.
Lśnią, kobieta się cieszy,
Ja, co jest logiczne, milczę.

Zaśnieżone rzezią i nauką
Miasto na zewnątrz dalej się rozwija.
Środkowa ściana skrzypi niepostrzeżenie
Jak kości dziecka co rośnie
Bez prawa do lamentu miłości
Bez nadziei w ciemności uścisku.

z tomu: “Szlachetna nawigacja”, 2021, tłum.: Leszek Paul

Dimitra Ch. Christodoulou

Dimitra Ch. Christodoulou – Δήμητρα Χ. Χριστοδούλου – urodziła się w Atenach w 1953 roku. Studiowała prawo i literaturę. Do emerytury pracowała jako nauczycielka. Jest jedną z ważniejszych poetek tzw. “Pokolenia lat 70”. Debiutowała w 1974 roku i od tego czasu wydała piętnaście książek poetyckich, jedną prozatorską oraz antologię tłumaczonej starożytnej liryki greckiej.


Jej poezja jest uważana za połączenie egzystencjalnego niepokoju i polityczno-społecznej obserwacji z poszukiwaniem zwięzłości wypowiedzi. To ostatnie poszukiwanie znalazło rygorystyczny wyraz w jej dwóch ostatnich książkach, gdzie wiersze napisane są dokładnie w 24 wersach. Liczba ta ujawnia, według poetki, poezję jako rytuał czasu i rytmu, który nie może przekroczyć odcisku dwudziestoczterogodzinnego okresu.

Tom poetycki: “Minimum przed” (Nefeli 2005), był nominowany do Państwowej Nagrody Poetyckiej. Za tom “Głód” (Nefeli 2007), została nagrodzona Państwową Nagrodę Poetycką w 2008 roku. Nagrodzone zostały również inny tomy wierszy: “Minimum chleba świadomości” (Melani 2014) – Nagrodą Poetycką 2015 elektronicznego magazynu literackiego O Anagnostis, “Osada nadmorska” (Melani 2017) Nagrodą Jeana Morea.Ostatnio ukazało się kompendium jej twórczości w języku francuskim jako “Dimitra Christodoulou, Vingt – quatre battements et silence, traduit du grec par Michel Volkovitch, ed. Le miel des anges, 2021”.

(2021) Ευγενής ναυσιπλοΐα, Μελάνι
(2019) Είκοσι τέσσερις χτύποι και σιωπή, “Dwadziesta cztery uderzenia i milczenie”, Μελάνι
(2017) Παράκτιος οικισμός, “Nadmorska osada”, Μελάνι
(2014) Το ελάχιστο ψωμί της συνείδησης, “Minimalny chleb świadomości”, Μελάνι
(2012) Ο τρόμος ως απλή μηχανή, “Terror jako prosta maszyna”, Εκδόσεις Πατάκη
(2010) Πώς αυτοκτονούν οι Ασσύριοι, “Jak Asyryjczycy popełniają samobójstwo”, Εκδόσεις Πατάκη
(2007) Λιμός, “Głód”, Νεφέλη
(2005) Ελάχιστα πριν, “Odrobinę przed”, Νεφέλη
(1999) Προς τα κάτω, “W dół”, Νεφέλη
(1997) Φορτίο, “Ładunek”, Εκδόσεις Καστανιώτη
(1995) Το κυπαρίσσι των εργατικών, “Cyprys robotników”, Εκδόσεις Καστανιώτη
(1991) Η προσευχή του αναιδούς -“Modlitwa bezczelnych”, Εκδόσεις Καστανιώτη
(1985) Χώμα, Κέδρος
(1979) Ηγησώ, Τυπογραφείο “Κείμενα”
(1974) Τα άλογα του μυροβλήτου, Ιδιωτική Έκδοση

Tamtej

Veroniki Dalakoura

Tamtej

Żal tamtej miłości
balansowała na morzu
gdy krosty zła wzbierały
wydzierając armadzie uleczenia
znamię śmiesznego dobra.

Stań za drzwiami
serce moje rozkrawa moje ciało
wskazówki durnych godzin wbijają się w mózg
i tak jak wolno poruszają się jeźdźcy fal morskich
tak okrutnie mówią do siebie kochankowie.

Szybko podążaj do domu otwartego na oścież
gdzie piętrzą się rdza i pęta
i – ze strachu – nie z żalu
Zrządzenie losu w otwarte swoje strony łotrów przyjmuje.

z tomu „26 Wierszy”, 2004, tłum.: Leszek Paul

List

Veroniki Dalakoura

List

Pierwsza po południu

A., kawiarnia była prototypem Fundacji. Imperium kawy, rozpadające się molekuły, rodzące się ze stukania grających w tryktrak, przekształcały mnie w obiekt nieobłudnej czułości. Mój kawiarz podawał wodę, Wspólnik kasztany, królestwo preferansa za berło miało kościste ciało ojca. Ale czy sposób uciec od tego wspomnienia: wracał późno gdyż kryjówka jego łączyła się z całą resztą Aten, labirynt rozgałęział się od Vissis do Panepistimiou, od Vathis aż do Dekelias i na nowo, Asklepiosa i Fokilidou. Z doskonale rozwiniętym zmysłem orientacji wyskakiwał na powierzchnię Stadiou by zaczerpnąć powietrza. Nie ma chodnika który nie raczył się jego potem, rynsztoka który nie spijał jego kropel. Skąd się wynurzał, jak się zanurzał w leju, kiedy rozpoczynał daną mu podróż, w pozycji stojącej zawsze, ponosząc konsekwencje jednej z wcześniej przegranej partii w warcaby.

z tomu „26 Wierszy”, 2004, tłum.: Leszek Paul

Nie dla światła

Aleksandra Plastira

Nie dla światła

Czyżby trwać miała
tysiąc lat
a może była już
martwa

a jeśli była
naprawdę martwa
to co wyryto
między kolumnami

jaki poeta
obdarował milczenie
tymi słowami
których łakną martwi

jeśli była
naprawdę martwa
więc kim była ta rozpaczająca
nad jego grobem?

z tomu: “Światło które widzimy teraz”, 1986, tłum.: Leszek Paul