Śniadanie podarta gazeta
Spływały po mnie pomyje rozmów
dawno zapomnianych –
wzgarda faktów
co zapodziały ciebie
wśród roztrzaskanych latarni ślubów
Potem pamięć jakby
w sznur rozkołysany się obróciła
i zawisły na niej
wymarłe objęcia
Pamiętam podarła mi się spódnica próbowałam już nie wiem co Zsuwała się aż do ziemi Stałam patrzyłam jak plisuje się na mnie jak odległy dziecięcy wiek
z tomu: „Grota ze sztucznymi ogniami”, 2014
tłum.: Leszek Paul
Zefi Daraki (Ζέφη Δαράκη) urodziła się w 1939 roku w Atenach. Debiutowała w roku 1960 tomem poezji zatytułowanym „Piosenka nowych czasów”. Pracowała w Bibliotece Publicznej w Atenach, z której w czasach dyktatury wojskowej została zwolniona. Powróciła ponownie do pracy w 1974. Była żoną wybitnego poety Virona Leontarisa (1932-2014). Jest laureatką wielu nagród literackich W roku 2015 została odznaczona Nagrodą Akademii Ateńskiej za całokształt twórczości oraz Państwową Nagrodą za tom „Η σπηλιά με τα βεγγαλικά”. Oprócz licznych tomów poezji Zefi Daraki wydała 2 powieści. Wiersze Zefi Daraki tłumaczone byłe na francuski i angielski. I tutaj po raz pierwszy na polski.
Między małymi i wielkimi słowami biała linia się waha prosta i zastygła oddycha. Drobne nici światła łagodnie toczą cię we mnie słowa moje kryją twoje oczy proste i zastygłe; między czerwienią i bielą oddychasz.
Because these wings are no longer wings to fly -T.S.Eliot
Idę i zmierzcha.
Decyduję i zmierzcha.
Nie, nie jestem smutna.
Byłam dociekliwa i pilna. Znam wszystko. Trochę wszystko. Imiona kwiatów gdy więdną gdy zielenią się słowa i gdy marzniemy. Wiem jak łatwo rygiel uczuć przekręca dowolny klucz zapomnienia. Nie, nie jestem smutna.
Przeszłam przez dni z deszczem za kolczastym drutem z wody potężniałam cierpliwie i niezauważalnie, jak ból drzew porzucany przez ostatni liść, jak strach nieustraszonych. Nie, nie jestem smutna.
Przeszłam przez ogrody, zatrzymałam się przy fontannach widziałam wiele posążków co śmiały się bez widocznego powodu radości. I małe zadufane amorki. Ich napięte łuki półksiężycem wzeszły moją nocą i rozmarzyłam się. Widziałam liczne i piękne sny i widziałam jak się pogrążałam. Nie, nie jestem smutna.
Wędrowałam wiele między uczuciami własnymi i innych, wolne miejsce zostawało zawsze między nimi by przejść mógł rozłożysty czas. Przeszłam koło poczty i znowu przeszłam. Napisałam listy i znowu napisałam nieustannie do Boga odpowiedzi się modliłam. Krótkie kartki przychodziły: serdeczne pożegnania z Patry i jeszcze jakieś pozdrowienia od wieży w Pizie która się chyli. Nie, nie jestem smutna, że dzień się chyli.
Dużo mówiłam. Do ludzi,
latarniani i zdjęć.
I dużo do łańcuchów.
Nauczyłam się ręce czytać
i tracić ręce.
Nie, nie jestem smutna.
Podróżowałam wszakże. Byłam to tu to tam… Wszędzie gotów by się zestarzeć świat.
Straciłam trochę na tu, trochę na tam. I na ostrożności swojej w środku straciłam i na nieuwagi. Poszłam też nad morze. Rozległość mi się należała. Powiedzmy, że ją sobie wzięłam. Wystraszyłam się samotności więc ludzi wymyśliłam. Widziałam jak upadają jedni od ręki cichego pyłu, co promień słońca przecina, drudzy od dźwięku dzwonka maleńkiego. I grzmotem dzwonów rozbrzmiałam ortodoksyjnej pustyni. Nie, nie jestem smutna.
Rozgorzałam i stliłam się. Rutyny księżyców też mi nie zabrakło. Ich zmierzch nad morzem i oczyma, mroczny, mnie wyostrzył. Nie, nie jestem smutna.
Jak tylko mogłam opór stawiałam rzece
tej wezbranej by mnie nie porwała
i tak jak tylko możliwe wodę wymyśliłam
w suchych korytach
i dałam się porwać.
Nie, nie jestem smutna. Noc o właściwej porze przychodzi
Miłość z tobą jest jak dyszenie w wilgotnej czerwonej scenerii toń muskające skrzydła zamykają przestrzeń rozpalonymi uderzeniami zastygłymi; tym jest więc kochanie małe w powijakach kwilenia potniejące tlenem spowijające ciało -bezruchem czy akcją jest strach? z zewnątrz czy w środku? Małe krople piach krew ptaków spływają po moich udach.
Maria Laina ( Μαρία Λαϊνά) urodziła się w Patras w 1947 roku, jest wielokrotnie nagradzaną grecką poetką.
Absolwentka Wydziału Prawa Uniwersytetu Ateńskiego. Pracowała jako tłumaczka, krytyk, scenarzystka, redaktorka tekstów, profesor greckiego i producent radiowy.
Należy do tzw. Pokolenia
70, grupy autorów greckich, którzy
zaczęli publikować swoją twórczość w latach siedemdziesiątych,
zwłaszcza pod koniec greckiej junty wojskowej w latach 1967-1974 i w
pierwszych latach istnienia Metapolitefsi.
Za swój zbiór „Różowy
strach” (Ρόδινος φόβος)
otrzymała w 1993 roku Państwową Nagrodę Poetycką, a w 1996 roku
nagrodą „Kawafisa” (Διεθνές Βραβείο
Καβάφη ) a w roku nagrodą Costa i Eleni Ourani Award od
Akademii Ateńskiej
Jej poezja została przetłumaczona na
język angielski, francuski i hiszpański.
Oprócz 9 tomów poezji jest również autorką licznych sztuk teatralnych i tłumaczeń.
„ Pełnoletność” (Ενηλικίωση), 1968
„Zaświaty” (Επέκεινα), 1970
„Zmiana miejsca” (Αλλαγή τοπίου), 1972
„Znaki interpunkcyjne” (Σημεία στίξεως,) 1979
„Jej własne” (Δικό της), 1985
„Różowy strach” (Ρόδινος φόβος), 1992
„Tutaj” (Εδώ), 2003
„Ogród. Nie ja” (Ο κήπος. Όχι εγώ), 2005
„Technika mieszana” (Μικτή τεχνική), 2012
Wiersze Lainy rzeźbią bogate symbolicznie obrazy zaczerpnięte z mitologii i świata przyrody: fragmentaryczny, proroczy i silnie naładowany emocjonalnie.
Siedzę tu i siedzę. Deszcz pada bez padania jak wtedy gdy cień oddaje nam ciało.
Siedzę tu i siedzę. Tutaj ja, vis-a- vis serce moje a trochę dalej moje zmęczone z nim obcowanie. Byśmy zdawali się liczniejsi za każdym razem gdy nas pustka liczy.
Wieje pokój pusty. Chwytam się mocno mojego sposobu na mnie wymiecenie.
Wiadomości od ciebie żadnych. Zdjęcie twoje znieruchomiałe. Patrzysz jak przychodzący uśmiechasz się jak nie. Kwiatki uschnięte przy tobie powtarzają nieprzerwanie nieskazitelne swoje imię semprevives semprevives – wiecznie żywe, wiecznie żywe byś czasem nie zapomniał czym nie jesteś.
Pyta się mnie czas
którędy chcę by mijał
czy akcent pada na
zmierzchanie czy zniżanie moje.
Żarty żarciki.
Żaden koniec nie igra słowami.
Wiadomości od ciebie żadnych.
Zdjęcie twoje znieruchomiałe.
Gdy deszcz pada nie padając.
Gdy cień oddaje ciało. Gdy pewnego dnia spotkamy się tam w górze. W jakiejś rzadkości zarośniętej cienistymi nieoczekiwaniami i obrotami wiecznie zielonymi. Tłumaczem namiętnego milczenia które odczujemy – dojrzała postać namiętnego upojenia które stwarza spotkanie tu na dole – będzie pustka. Porwie nas wtedy jakieś porywcze nierozpoznanie dojrzała postać namiętnego upojenia które stwarza spotkanie tu na dole – będzie pustka. Porwie nas wtedy jakieś porywcze nierozpoznanie – dojrzała postać wzięcia w ramiona którą tu na dole posługuje się spotkanie. Tak spotkamy się. Oddychając swobodnie, w tajemnicy przed przyciąganiem. W strugami deszczu namiętnego braku grawitacji. Podczas może jakiejś podróży bezkresu w nieskończoność, na honorowej gali wręczenia strat Znanemu za jego olbrzymi wkład w Nieznane, zaproszeni na gwiaździste lśnienie przeznaczenia, na ceremonii zaniechań rozpływających się celów i pożegnań niebios byłych istotnych znaczeń. Tylko tym razem całe to towarzystwo oddaleń będzie jakoś markotne, ponure nawet jeśli niebyt raduje się z nicości. Może dlatego że zabraknie duszy towarzystwa.
Ciała.
Krzyczę do prochów
niech mnie rozbroją.
Wołam je
zakodowanym ich imieniem: Wszystko.
Będziecie się widywać sądzę regularnie
ty i śmierć tego marzenia.
Ostatnia latorośl marzenie.
Z wszystkich które miałam najbardziej roztropne.
Klarowne, łagodne, wyrozumiałe.
Nie takie oczywiście wizjonerskie
ale też nie nędznie przyziemne
nie całunne dla każdej ziemi.
Gospodarne marzenie
w sile i w błędach.
Z tych które wykarmiłam
najbardziej empatyczne – bym
samotnie się nie starzała.
Będziecie się widywać sądzę regularnie
ty i jego śmierć.
Pozdrów je ode mnie, powiedz niech niech i ono
przyjdzie koniecznie na nasze spotkanie
tam, na gali wręczania strat.
Jak długo nie żyjesz kochaj mnie. Rzecz jasna zadowolę się niemożliwością. I ona mnie przecież kiedyś kochała. Jak długo nie żyjesz kochaj mnie. Bo wiadomości od ciebie żadnych. A biada gdy znaku życia nie daje irracjonalność.
Kieszenie pełne złota Doskonale rozłożone towary Transakcja dokonana Kobietę swą i wszystkie jej uśmiechy sprzedał Meble, ciuchy, całe wyposażenie sprzedał Czas teraźniejszy Dom Ściany tylko zatrzymał Dwie w liczbie Na jednej zawiesi portret pradziada Lustra zapełnią drugą Tam Na środku rynku Lekki Wolny od pragnień Klęka Nareszcie modlić się będzie O zdrowie Stracony czas
