Kiki Dimoula
Uważaj
Gdy nakrywasz do stołu
nim usiądziesz
sprawdź dokładnie
krzesło naprzeciw stojące
czy solidne może skrzypi
może szczerby się wyrobiły
może złącza zżarte
czy szkieletu nie nadgryzł
robak
bo ten który nie siedzi
z każdym dniem staje się cięższy.
z tomu “Przeprowadziliśmy się ościennie”, 2007, tłum.: Leszek Paul
Kiki Dimoula
Melancholia
Po niebie jak na linii balansuje ogromna ciemność.
I gdy w ramiona porywa mnie okno
jedną ręką
do środka pokoju wciągam
ulicy niewiarygodną pustkę,
drugą zagarniam
garść obłoków
i duszę swoją nimi obsiewam.
z tomu: “Ereb”, 1956, tłum.: Leszek Paul
Kiki Dimoula
W pociągu
Wracam.
Prawie wszystkie miejsca na powrót
są wolne – iluż to powraca –
przepełniony zawsze odjazd
wielu odchodzi, wszyscy prawie.
Dużej szybkości nabiera pociąg
szatkując wszystko co dała mi ta podróż
twarze dopiero co pokochane
zadziwiające uczucia, miejsca
cała w strachu melancholia ta obok
że wypadnie z toru.
Ogólnie nie lubię mijać
z bezbożną szybkością
pól, obsianych, szczególnie nieużytków
martwię się że nie zdążę
zapalić jedno spojrzenie
w świętym stoicyzmie co okadzi
mgłą jakąś odległą kapliczkę.
Zapalić jedno spojrzenie
w nadżartych przez gryzoniowe
opuszczenie ruderach i pokłonić się
wyblakłym od deszczu
i łez czasu
nazwom stacji zaprzestanych
również by zdążyć przyjąć
odległy dźwięk gwizdka
pogłosu zawiadowcy.
Stacje zaprzestania.
I pociąg jakby zaczął tracić prędkość
chcesz że z przyzwyczajenia chcesz że z szacunku
do cienistych podróżnych
być może zdążą.
Lecz nie.
Nie spieszą się.
Nie troszczą się o to
cienie
swoją obecnością nie raczą.
Wsiąść do zaprzestania?
z tomu: “Średnik”, 2016, tłum.: Leszek Paul
Kiki Dimoula
Chwilą obojga
Synem niebios zza ściany ten dom.
Wysoko zbudowany kurs przyziemienia
na szczycie rozpostartych skrzydłach co
jak ambona by z niej olśnienie poranną
południową wieczorną ewangelię dnia głosić.
Wychodzę na podwórko. Czeka na mnie lśniąca
z siodłem lejcami uprzężą dzika wolność horyzontu
by dosiąść ją i w galopie ujarzmić jej afirmację.
Ach, jedynie spojrzeniu i wizji udało się cwałować
na podwórzowym nieujeżdżonym tym podboju.
Zadufane widoki bezchmurnego nieba spadają zmiażdżone
bo chwilę trwa brak restrykcji.
Patrz jak o piędź potyka się ogrodzenie
wokół działki. Niskie oswojone a jednak
jeśli się dobrze przyjrzysz dobrze poczujesz jak dzieli
moje dzień-dobry od dzień-dobry sąsiada
całymi dniami granice w milczeniu podburza zbrojąc
suche zielska przeciwko własnym braciom.
Jedynie wieczorem jednoczący zapach dziwaczków
przekrada się przecinając je tu i ówdzie
w szalonym świetle świetlików
– świętojańskimi nazywaliśmy je za życia.
Ach, niechlubne heroizmy marzeń-ochotników. Jaka to korzyść
z konfiskaty jeszcze dwóch piędzi księżycowego pyłu
schedy co lato zostawiło swojej ucieczce.
Pozwól im uczcić chwilą obojga
te kilka niepiśmienne wdowie przedłużenia
których prawo nie dotyczy
nawet jeśli nikt nie wie
co w zanadrzu chowa dla nich jeszcze nadzieja.
(Lato, Platanos-Aigialeia)
z tomu: „Chwilą obojga”, 1998, tłum.: Leszek Paul
Kiki Dimoula
Bez wyjątku
Jakże aspołeczne są te senne marzenia.
Żadnych przyjaźni żadnych więzi
gdy tylko nas zobaczą gasną
jak iskra wystawiona na burzę.
Antropofobia?
Duma zraniona może
pracują bowiem tam na dole
w kopalniach straconych okazji.
I one miały przecież
inne marzenia.
z tomu: “Przeprowadziliśmy się ościennie”, 2007, tłum.:Leszek Paul
Kiki Dimoula
Sobota Łazarza
Pochmurna siąpawica dnia.
Nieroztropne dzwony jakieś rozpryskują
spoczynek Łazarza, by wyszedł.
Zaszpachlowane światło wokół.
I ja miałam do wynidź kilku z grobu
lecz nie odrzekli mi czy chcą.
Jak odrzec mają
donosiciela zostawiłeś zaszpachlowane
światło wokół.
A zresztą po co ich pytasz czy chcą.
Cud nie pyta.
Za ucho chwyta
ciągnąc wyrzuca cię w światło.
Radujesz cię oczywiście z olśnienia, nie przeczę
choć w środku żre cię robak zmartwienie
by i cuda nie były nieśmiertelne.
Obywatelami przeto lepiej tam
gwoli nie dzielenia raz drugi
pustego ich łoża.
z tomu: „Chwilą obojga”, 1998, tłum.: Leszek Paul
Kiki Dimoula
Przeszłam
Because these wings are no longer wings to fly
-T.S.Eliot
Idę i zmierzcha.
Decyduję i zmierzcha.
Nie, nie jestem smutna.
Byłam dociekliwa i pilna.
O wszystkim wiem. Trochę o wszystkim.
Znam imiona kwiatów gdy więdną,
wiem kiedy zielenią się słowa i kiedy marzniemy.
Jak łatwo przekręcić w kłódce uczuć
dowolnym kluczem zapomnienia.
Nie, nie jestem smutna.
Przeszłam przez deszczowe dni
spotężniałam
za kolczastym drutem z wody
cierpliwie i niezauważalnie,
tak jak ból drzew
gdy porzuca je ostatni liść,
jak strach nieustraszonych.
Nie, nie jestem smutna.
Przeszłam przez ogrody, zatrzymałam się przy fontannach
widziałam wiele posążków śmiejących się
bez widocznego powodu radości.
I małe zadufane amorki.
Ich napięte łuki
półksiężycem wzeszły moimi nocami i rozmarzyłam się.
Widziałam liczne i piękne sny
i widziałam jak się w nich pogrążałam.
Nie, nie jestem smutna.
Wędrowałam wiele między uczuciami
własnymi i innych,
wolne miejsce zostawało zawsze między nimi
by przejść mógł rozłożysty czas.
Przeszłam koło poczty i znowu przeszłam.
Napisałam listy i znowu napisałam
nieustannie do Boga odpowiedzi się modliłam.
Krótkie kartki przychodziły:
serdeczne pożegnania z Patry
i jeszcze jakieś pozdrowienia
od wieży w Pizie która się chyli.
Nie, nie jestem smutna, że dzień się chyli.
Dużo mówiłam. Do ludzi,
latarniani i zdjęć.
I dużo do łańcuchów.
Nauczyłam się ręce czytać
i tracić ręce.
Nie, nie jestem smutna.
Podróżowałam wszakże.
Byłam to tu to tam…
Wszędzie gotów by się zestarzeć świat.
Straciłam trochę tego, trochę tamtego.
I na ostrożności w sobie straciłam
i na nieuwadze mojej.
Nad morze też poszłam.
Przestronność mi się należała. Powiedzmy, że ją sobie wzięłam.
Wystraszyłam się samotności
więc ludzi wymyśliłam.
Widziałam jak jedni padają
od ręki cichego pyłu,
co promień słońca przecina,
inni od dźwięku dzwonka maleńkiego.
I grzmotem dzwonów rozdzwoniłam
ortodoksyjnej pustyni.
Nie, nie jestem smutna.
Rozgorzałam i stliłam się.
Rutyny księżyców też mi nie zabrakło.
Ich kres nad morzem i oczyma,
mroczny, mnie wyostrzył.
Nie, nie jestem smutna.
Tak jak tylko mogłam opór stawiałam rzece
tej wezbranej by mnie nie porwała,
i tak jak tylko to było możliwe wodę wymyśliłam
w suchych korytach
i dałam się porwać.
Nie, nie jestem smutna.
Noc o właściwej porze przychodzi.
z tomu: „Trochość świata”, 1971, tłum.:Leszek Paul
Kiki Dimoula czyta wiersz “Przeszłam”
Kiki Dimoula
Nieoczekiwania
Mój Boże, co nasz jeszcze nie czeka.
Siedzę tu i siedzę.
Deszcz pada bez padania
podobnie jak cień gdy
zwraca nam ciało.
Siedzę tu i siedzę.
Tutaj ja, vis-a- vis serce moje
a trochę dalej
moje zmęczone z nim obcowanie.
Byśmy zdawali się liczniejsi
za każdym razem gdy nas pustka liczy.
Wieje pokój pusty.
Chwytam się mocno mojego sposobu
na mnie wymiecenie.
Wiadomości od ciebie żadnych.
Zdjęcie twoje znieruchomiałe.
Patrzysz jak przychodzący
uśmiechasz się jak nie.
Kwiatki uschnięte przy
tobie powtarzają nieprzerwanie
nieskazitelne swoje imię semprevives
semprevives – wiecznie żywe, wiecznie żywe
byś czasem nie zapomniał czym nie jesteś.
Pyta się mnie czas
którędy chcę by przeszedł
czy kładę akcent na
starość czy radość.
Bon-moty.
Żaden koniec nie bawi się słowami.
Wiadomości od ciebie żadnych.
Zdjęcie twoje znieruchomiałe.
Podobnie jak deszcz gdy pada nie padając.
Podobnie jak cień gdy zwraca ciało.
Podobnie jak gdy pewnego dnia spotkamy się
tam w górze.
W jakiejś rzadkości zarośniętej
cienistymi nieoczekiwaniami
i obrotami wiecznie zielonymi.
Tłumaczyć namiętne
milczenia które odczujemy
– udoskonalona forma namiętnego
upojenia które niesie za sobą jedno spotkanie
tu na dole – przyjdzie pustka.
Porwie nas wtedy
jakieś burzliwe nierozpoznanie
– udoskonalona forma brania w ramiona
z której tu na dole korzysta spotkanie.
Tak więc spotkamy się. Oddychając lekko, w tajemnicy
przed przyciąganiem. W strugach deszczu
furiackiego braku grawitacji. Podczas może jakiejś
podróży bezkresu w nieskończoność,
na honorowej gali wręczenia strat Znanemu
za jego olbrzymi wkład w Nieznane,
zaproszeni na gwiaździste lśnienie przeznaczenia,
na ceremonii zaniechań rozpływających się
celów i pożegnań niebios
byłych istotnych znaczeń.
Tylko tym razem całe to towarzystwo oddaleń
będzie jakoś markotne, ponure
nawet jeśli niebyt raduje się z nicości.
Może dlatego że zabraknie duszy towarzystwa.
_____________________Ciała.
Krzyczę do prochów
niech mnie rozbroją.
Wołam je
ich zakodowanym imieniem: Wszystko.
Będziecie się widywać sądzę regularnie
ty i śmierć tego marzenia.
Ostatnia latorośl marzenie.
Z wszystkich które miałam najbardziej roztropne.
Klarowne, łagodne, wyrozumiałe.
Nie takie oczywiście wizjonerskie
ale też nie nędznie przyziemne
nie całunne dla każdej ziemi.
Gospodarne marzenie
w sile i w błędach.
Z tych które wykarmiłam
najbardziej empatyczne – bym
samotnie się nie starzała.
Będziecie się widywać sądzę regularnie
ty i jego śmierć.
Pozdrów je ode mnie, powiedz niech i ono
przyjdzie koniecznie na nasze spotkanie
tam, na gali wręczania strat.
Tak długo jak nie żyjesz kochaj mnie.
Rzecz jasna zadowolę się niemożliwością.
I ona mnie przecież kiedyś kochała.
Tak długo jak nie żyjesz kochaj mnie.
Bo wiadomości od ciebie żadnych nie mam.
A biada gdy nie da
znaku życia irracjonalność.
z tomu „Zdroweś Nigdy”, 1988, tłum.: Leszek Paul
Kiki Dimoula
Możemy i my domowym sposobem powiększyć małe znaczenie zdjęcia
Tak obcy mi jesteś
jak ciało snów
jak dotyk jego.
Znam cię jedynie
gdy w ręce wpadnie mi
jakieś twoje zdjęcie
twoje spojrzenie wspinało się
po trapie statku
rozpięta kurtka falowała
zwrócona ku odejściu
zdjęcie
małego rozmiaru do paszportu
od piersi w górę.
Mniejszy od połowy
a patrz jak zaokrętowałeś się w mojej myśli
totalną podróżą.
z tomu “Przeprowadziliśmy się ościennie”, 2007, tłum.: Leszek Paul
Kiki Dimoula
Zdroweś Nigdy
Ostateczne Zdrowaśki wieczorem
nieskończone moje które ci posyłam
i zdroweś zdroweś na cześć nieprawdopodobnego
boska gorliwość niech ci przekaże.
Mdlejąc spadają fiołki
od uścisku łaskawej
pogody to uwierzytelnienie
od roku ich nie widziała.
Zdrowaś ciągłości kwiatów
w powracającym waszym powrocie
zdrowaś ciągłości niepowrotu
kultywujesz dosłownie martwych.
Zdrowyś ciemności uścisku
co uznajesz to uwierzytelnienie
ostatni raz widziało cię nim się narodziłeś.
Zdrowaś twoich oczu przed otwarciem trwogo
zdrowaś łaski pełna obietnico beznadziei
że spojrzenie twoje odważy kiedyś się ponownie
na moje pełne lęku otworzyć.
Zdrowaś twoich oczu trwogo przed otwarciem
– wstęp wolny pamięci niech ma niech przychodzi
oglądać je kiedy tylko zechce
jutrzeńka dnia straconego. *
A tobie świecie
co poniżasz się by żyć
tak długo jak traf ciebie wymaga
by cierpienia zaowocowały
twoją żyzną wytrzymałością,
co upokarzasz się by żyć
dla jednego marnego dobry wieczór
co rzuci ci podczas swej wędrówki
księżyc brzuchomówca
co mam ci powiedzieć?
Bądź pozdrowiony i ty.
————————————————————
*Zmieniony przez K.D. cytat z Akatystu: „Jutrzeńko dzień zbawienny znacząca”
( tłum. z roku 1792 przez unickiego ks. Tymoteusza Szczurowskiego)
z tomu „Zdroweś Nigdy”, 1988, tłum.: Leszek Paul