W górskich lasach…

Veroniki Dalakoura

Dwa wiersze z tomu „Eufrozyna, wiersze dla małych dzieci”
Ευφροσύνη, Ποιήματα για μικρά παιδιά

II

W górskich lasach, ach, jak się cieszę,
coś pozostało, z tylu rzeczy, których nie poznałam.
Tracić coś nie jest miłością
lecz trójkątną pozostałością snu!
Ach, jak się cieszę, mówię, ukochane piekło
że mam jeszcze czego się nauczyć!

(Jedynie tylko raz nie wstał świt
jedynie tylko raz cię prosiłam i nie odpowiedziałeś
ukryte w górskich lasach.
Nigdy nie będzie czegoś równie cichego
co mogłoby sprawić, że szept w świetle ulicy stanie się
lampą przeciwnej miłości.)

IX

Nie dawała żadnego wyjaśnienia tak gdy chodziła
z ciężką głową
zanurzona w kałuży
Czasu.

Takiego chłodu
nigdy nie odczuwała.
I nie mogliśmy wydać nawet jednego
westchnienia jednocząc się z tymi którzy
wyrywali skrzydła z pleców
żądni zemsty połykali
jeden za drugim
samotną cichą otchłań

Z gliny ulepieni u jej wezgłowia
pisząc na dębowym stole
—-słowa
– gdzie je znajdę –
O, Grecki Słowniku!

Eufrozyna była jedną z trzech Charyt (Gracji), bogiń wdzięku, piękna i radości. Jej imię oznacza “radość” lub “wesołość”. W mitologii greckiej Eufrozyna wraz z siostrami Aglają i Talią towarzyszyły Afrodycie i Apollinowi, ucieleśniając przyjemności życia, szczęście oraz artystyczną inspirację.

Tamtej

Veroniki Dalakoura

Tamtej

Żal tamtej miłości
balansowała na morzu
gdy krosty zła wzbierały
wydzierając armadzie uleczenia
znamię śmiesznego dobra.

Stań za drzwiami
serce moje rozkrawa moje ciało
wskazówki durnych godzin wbijają się w mózg
i tak jak wolno poruszają się jeźdźcy fal morskich
tak okrutnie mówią do siebie kochankowie.

Szybko podążaj do domu otwartego na oścież
gdzie piętrzą się rdza i pęta
i – ze strachu – nie z żalu
Zrządzenie losu w otwarte swoje strony łotrów przyjmuje.

z tomu „26 Wierszy”, 2004, tłum.: Leszek Paul

List

Veroniki Dalakoura

List

Pierwsza po południu

A., kawiarnia była prototypem Fundacji. Imperium kawy, rozpadające się molekuły, rodzące się ze stukania grających w tryktrak, przekształcały mnie w obiekt nieobłudnej czułości. Mój kawiarz podawał wodę, Wspólnik kasztany, królestwo preferansa za berło miało kościste ciało ojca. Ale czy sposób uciec od tego wspomnienia: wracał późno gdyż kryjówka jego łączyła się z całą resztą Aten, labirynt rozgałęział się od Vissis do Panepistimiou, od Vathis aż do Dekelias i na nowo, Asklepiosa i Fokilidou. Z doskonale rozwiniętym zmysłem orientacji wyskakiwał na powierzchnię Stadiou by zaczerpnąć powietrza. Nie ma chodnika który nie raczył się jego potem, rynsztoka który nie spijał jego kropel. Skąd się wynurzał, jak się zanurzał w leju, kiedy rozpoczynał daną mu podróż, w pozycji stojącej zawsze, ponosząc konsekwencje jednej z wcześniej przegranej partii w warcaby.

z tomu „26 Wierszy”, 2004, tłum.: Leszek Paul

Zmartwychwstanie

 

Veroniki Dalakoura

Zmartwychwstanie

Rano zobaczyli eteryczny byt jak się unosi. Rozdzielenie czaiło się jednak w pobliżu – jaką potęgą jest wiarą niemowlęcą – spadła żywa w moje ramiona zrywając sznur. Nigdy nie byłam taką świadomie chrześcijanką, by nie brzydziły mnie kaskady smarków obmywające moją twarz. Bicie dzwonów i wielkanocne hymny przyświadczyły silną wolę. Czyż sójka ze swoim śpiewem nie pozwoliłyby mojej duszy spojrzeć na sprawy inaczej?
Na kasztanowcach dojrzał owoc lecz rym z tysiącem i dwoma sprzeciwami ciągnął nas do teatru spowiedzi.
Dla pazernej przestrzeni dwa pokoje to dużo, nic nie wystarcza.

Krótkowzroczna kara. Jeśli ty jesteś mną, to czego szukam w wymiarze, który ignoruję?

z tomu „26 Wierszy”, 2004, tłum.: Leszek Paul

Nadmierny estetyzm

Veroniki Dalakoura

Nadmierny estetyzm
Η υπερβολική αισθητική

Naprawdę głowię się. Dlaczego wszyscy chcą się bawić moimi małymi piersiami? Ilekroć spotykam kogoś – przewiduję: na pierwszy ogień ręka na tkaninie za chwilę ani chybi na dwóch sutkach które na przemian będzie miętosić. Dlaczego to wszystko? Dlaczego mam odczuwać ból a często i chuć? Jakakolwiek muzyka dostarczyłaby górniejszą i nie wykluczone że lepszej miary rozkosz. Tak więc prawie zawsze staję się ofiarą tych nazwijmy je sobie niewinnych ruchów i w moich doświadczeniach kobiety także nie były wyjątkiem.
Jednak ciało mężczyzny którego kochałam pozostaje moją dotykalną fantazją. Uda jego porastały czarne lśniące włosy i leżąc na plecach uwielbiał zadawać ból moim piersiom. Wzbroniłam się a on krępując moje dłonie włożył sobie do ust całą moją lewą pierś. Chciał ją oczywiście połknąć bo w pewnej chwili bolesnej rozkoszy poczułam jego zęby na wrażliwej powierzchni.
Powróciło wtedy wspólne wspomnienie z obrazu średniowiecznego młodego malarza, Nauzykaa patrząca na ukochanego który odchodzi, wcześniej wzrok na jej kolanach zawiesiwszy, ten sam ponownie narodzony malarz okresu renesansu kochał się we śnie – z nieżywą już – moją przyjaciółką. Co za muzyka co za głód w czasach osłów – nigdy nie bałam się powolnych przesądów gdyż te kopiąc najpłytszy grób obiecują ostatnią miłość. Palce obcięłam jedynie by ukarać ich bezduszność. Więc mary domagały się
mleka z moich piersi. Wzdychały dźwiękiem Giocondy a kiedy Ponchielli wpadł w złość czartowi oddały swoje dusze po dwakroć zgnębione grą.

z tomu „Rozkład miłości”, 1976, tłum.: Leszek Paul

Druga noc

Veroniki Dalakoura

Druga noc

Oto i godzina co zagniata swój chleb na drożdżach rany. Z niej czerpie swoją moc; ma wigor błąkających się skażonych. Zmierzają do ojczyzny jezior, gdy gwiazda zacierając swą orbitę tyluż mieszkańców piekła ma do przyodziania…
_____Oto i twarze z karbami na krtani. To stąd kiedyś wyruszały zaprzęgnięte w konie pługi ciągnące młyny. To tu kiedyś zasypiały – nocami bezsenne – lata lepiąc zimy.
_____Kiedyś i my, zastygli z natury, zgrubnie głosiliśmy chwałę ciała.
Dobrze grana farsa; żniwuje osty, dzwoneczkom arlekina wierzy. W maskach szuka ratunku, błoto na nogach pierwszego tancerza pozostawia. A jednak bardziej od maski puste jest
_____milczenie płodów wrzasku.

z tomu: “Kapadocjanie”, 2020, tłum.: Leszek Paul

Elvira ’77

 
Veroniki Dalakoura
Elvira ’77

W autobusie popołudniem. Wszystkie miejsca zajęte. Dwie, trzy osoby stoją, utarta trasa. Tuż przed pętlą, na dużym skrzyżowaniu, kierowca zmienia kurs. Słychać głosy protestu, kierowca pozostaje obojętny. Pasażerowie miotają się z złości. Przyglądam się w milczeniu. Najbardziej intryguje mnie jego opanowanie. Nie ma wątpliwości, podąża jakąś zaplanowaną trasą. Krzycząc nacierają na niego. Wyjechaliśmy z miasta. Jedni coraz bardziej agresywni. Drudzy wisząc w oknach wołają o pomoc. Starsi zastanawiają się, może to nie błąd kierowcy, tylko oni wsiedli do złego autobusu, podmiejskiego. Jesteśmy poza miastem. Mijamy wioski Attyki. Nieznane okolice. Wszyscy płaczą z rozpaczy, nieliczni ciągle jeszcze się buntują. Przyglądam się w milczeniu. Wieczór, zdajemy sobie sprawę, że zbliżamy się do morza. Autobus zatrzymuje się w ciemnościach, wszyscy jednak, przygwożdżeni do siedzeń błagają, by nie otwierał drzwi, byśmy nie znaleźli się na tej bezbrzeżnej łące, tacy osamotnieni.

z tomu „Karnawałowicz”, 2011, tłum.: Leszek Paul

Grudzień

 

Veroniki Dalakoura

Grudzień

Niektórzy poeci nęceni własną goryczą piszą — zważając jedynie na żar delikatnego serca.
Tak pojęłam że i Cortes był jednym z najbardziej zrozpaczonych poetów, rozkazał bowiem zaraz po zdobyciu Zempoala zniszczyć wszystkie posągi bogów, których wielbiono, by potem płakać w ramionach ukochanej; płakał, nie wiedząc jednak, że i ona pochodziła — tak! ona — z boskiego rodu.
Zostawmy jednak mity. Otwórzmy dłonie, widząc linie święta lub wigilii smutku. Przejdźmy się ze skromnym spojrzeniem, które przystoi uczniom miłości i tym, którzy potrafią dostrzec nadchodzącą namiętność. Ta zima, właśnie ta zima będzie pełna klarnetów o barwie naszych pulsów, co wróciły z podróży.


Hernán Cortés de Monroy – hiszpański konkwistador, znany przede wszystkim jako zdobywca Meksyku. Jego czyny zostały opisane we wspomnieniach Bernala Díaza del Castillo.

z tomu „Rozkład miłości”, 1976, tłum.: Leszek Paul

Epilog

Veroniki Dalakoura

Epilog

(Migoczący płomień)

Widziałam go. Siedział na ławce w piwnicy w zupełnych ciemnościach poruszał górną częścią ciała wpatrywał się w podłogę…Bez słowa. Pozostali od czasu do czasu spoglądali na niego, ale ich uwaga głównie skupiała się na hałasie dobiegającym z zewnątrz; długą tę ciszę, co trwać mogłaby wiecznie, przerywał rumor jakiegoś samolotu, gwizd jakiś, co napełniał ich trwogą.
Pomieszczenie było prostokątne i duże. Cement i wapno z drewnianymi ławami dookoła i pośrodku glinianą miednicą pełną wody. Z chwilą gdy ich oczy przywykły do ciemności próbowali wychwycić twarze. Nie musiał być to ktoś znajomy, starczyło spojrzenie coś przywoływujące, ulicę, piekarnię czy rynek.
Dokładnie naprzeciw środkowej ławki, obok drzwi, po lewej jak się wchodzi, stał podłużny, drewniany stół z podniszczonymi rogami, porżniętym blatem, z dwoma połamanymi nogami. Po jednej jego stronie tej zawsze niestabilnej (ciągle kopany przez niespokojne nogi siedzących przy nim), na zdezelowanym krześle, siedziała, pochylona, powiedziałbyś odosobniona, źle ubrana kobieta, w trudnym do określenia wieku. Choć nikt nie mógł wyraźnie widzieć jej twarzy, słowem bowiem nie odzywała się do nikogo a gapienie się na innych nie było jej, inaczej niż dla pozostałych, ulubionym sposobem zabijania nudy, to jej obecność, już od pierwszego dnia zamknięcia, robiła na wszystkich wrażenie.
To gorzkie urzeczenie jej pięknem, które pomimo odoru wapna i co raz bardziej przenikającej wilgoci ciągle trwało, nadżerało cokolwiek śmiałe, odważne i nieugięte pozostało jeszcze w tamtych głowach.

(1990)

z tomu „26 Wierszy”, 2004, tłum.: Leszek Paul